Praćenje i vođenje trudnoće
Praćenje i vođenje trudnoće i zdravstvenog stanja majke i ploda
Normalna trudnoća, računajući od prvog dana poslednje menstruacije, traje 10 lunarnih ili 9 kalendarskih meseci, 40 nedelja, odnosno 280 dana.
Redovno praćenje i vođenje trudnoće omogućava rano otkrivanje i lečenje bolesti i stanja koje mogu nastati tokom trudnoće, kao i usklađivanje terapije za bolesti koje su postojale pre trudnoće. Time se povećavaju šanse za normalnu trudnoću i rođenje zdrave bebe.
Postoje pregledi i analize koji se preporučuju svim trudnicama bez faktora rizika.
Ukoliko postoje faktori rizika, pored standardnih, preporučuju se dopunski pregledi i analize zavisno od vrste rizičnih faktora.
Rano otkrivanje ovih faktora rizika omogućava blagovremeno postavljanje dijagnoze i određivanje adekvatne terapije, što je od suštinskog značaja za smanjenje perinatalnog mortaliteta i morbiditeta.
Do 36. nedelje trudnoće dinamika pregleda je na 4 nedelje. Od 36. nedelje do termina porođaja je na 7 dana, a nakon termina (najkasnije do 7 dana od dana termina) pregledi su na 2-3 dana. U slučaju postojanja dodatnih faktora rizika nekada su neophodni pregledi i u kraćim vremenskim intervalima, što se individualno određuje.
Plan pregleda po nedelji gestacije
Do 12. nedelje trudnoće
● Anamneza
● Ginekološki pregled
● Ultrazvučni pregled – procena vitalnosti trudnoće
● Kompletna krvna slika i biohemija
● TORCH
● Analiza sedimenta urina
● Krvna grupa i Rh faktor
● Cervikalni i vaginalni bris
● Brisevi na Chlamydia trachomatis, Mycoplasma hominis i Ureaplasma urealyticum
● Ultrazvučna procena starosti i vitalnosti trudnoće i broja embriona / fetusa
12-14. nedelje trudnoće
● Biohemijski skrining i trimestra (Double test) – procena rizika na postojanje aneuploidija kod ploda.
15-20. nedelje trudnoće
● Ultrazvučni pregled – procena rasta i krupne anatomije ploda, posteljice, količine plodove vode i dužine grlića (cervikometrija).
● Kompletna krvna slika i biohemija
● Analiza sedimenta urina
● Biohemijski skrining II trimestra (Triple test)
22-24. nedelje trudnoće
● Anatomski ultrazvuk – detaljna procena kompletne anatomije ploda i detekcija kongenitalnih anomalija u anatomiji ploda.
25-28. nedelje trudnoće
● Ultrazvučni pregled – praćenje rasta i anatomije ploda, posteljice, količine plodove vode i doplerska analiza.
● Ginekološki pregled
●Kompletna krvna slika i biohemija
● Analiza sedimenta urina
● Rh antitela (kada je potrebno)
● Cervikalni i vaginalni bris
● OGTT (oralni test opterećenja glukozom)
29-32. nedelje trudnoće
● Ultrazvučni pregled – praćenje rasta i anatomije ploda, položaja ploda, posteljice, količine plodove vode i doplerska analiza.
33-35. nedelje trudnoće
● Ultrazvučni pregled – praćenje rasta i anatomije ploda, položaja ploda, posteljice, količine plodove vode i doplerska analiza.Ginekološki pregled.
36-40. nedelje trudnoće
● Ultrazvučni pregled – praćenje rasta i anatomije ploda, položaja ploda, posteljice, količine plodove vode i doplerska analiza – jednom nedeljno
● Ginekološki pregled
● Bris na beta hemolitički streptokok grupe B (GBS) – 35-37. nedelje trudnoće
● Kardiotokografija ploda (CTG) – jednom nedeljno
Termin porođaja
● Ultrazvučni pregled – praćenje rasta i anatomije ploda, položaja ploda, posteljice, količine plodove vode i doplerska analiza
● Ginekološki pregled
● Kardiotokografija ploda (CTG)
Posle termina porođaja
● Ultrazvučni pregled i CTG se rade na svaka 2-3 dana, najkasnije do 7 dana od dana termina porođaja.